اعمال باب ۶ – انتصاب شماسان (خادمین) و دستگیری استیفان

 انتصاب خادمین

۱. آیۀ (۱) بحث درمورد چگونگی کمک به بیوه‌زنان

در آن ایام که شمار شاگردان فزونی می‌یافت، یهودیانِ یونانی‌ زبان از یهودیانِ عبرانی‌ زبان گِلِه کردند که بیوه‌زنانِ ایشان از جیرۀ روزانۀ غذا بی‌بهره می‌مانند.

الف. در آن ایام که شمار شاگردان فزونی می‌یافت، یهودیانِ یونانی ‌زبان از یهودیانِ عبرانی‌ زبان گِلِه کردند: با توجه به نکاتی که در کتاب اعمال ثبت شده است، می‌توان دریافت که شیطان از طرق مختلف به کلیسا حمله می‌کرد. او از روش‌هایی برای ایجاد ترس و هراس و یا مخالفت استفاده می‌کرد و سعی می‌کرد کلیسا را از درون فاسد کند. این استراتژی‌ها کارآمد واقع نشد و کار کلیسا را متوقف و یا حتی کُند نساخت. اکنون شیطان امیدوار بود از طریق گِلِه و شکایت گروهی از ایمانداران نسبت به ایمانداران دیگر، « تفرقه و دو دستگی» ایجاد کند.

یک) می‌توانیم بگوییم فصل ۵ و ۶ کتاب اعمال نشان می‌دهد که روزهای خوش ایمانداران اولیه، به سرآمده است. آنها در اینجا با یک فساد درونی، نزاع‌ها و احتمال جدایی‌ روبرو شده بودند. چگونگی برخورد آنها با این موضوع، همه چیز را متفاوت ساخت.

دو) در آن ایام که شمار شاگردان فزونی می‌یافت: این جمله نشان می‌دهد کار ملکوت خدا از طریق جامعۀ مسیحیِ اولیه همچنان به‌طرز شگفت‌انگیزی موفقیت‌آمیز بود و آنها با مشکلات به‌درستی برخورد کرده بودند.

سه) این اشاره به رشدِ دوباره به ما یادآور می‌شود که کلیسای اولیه، به‌خوبی سازمان یافته بود. آنها می‌دانستند نجات یافته‌اند. آنها در زمان‌ها و مکان‌های خاصی با یکدیگر ملاقات می‌کردند. پول و کالا جمع‌آوری می‌کردند و در میان نیازمندان تقسیم می‌کردند. با گناه مقابله می‌شد. همۀ اینها نشان‌دهندۀ یک سازماندهی بود.

ب. یهودیانِ یونانی ‌زبان از یهودیانِ عبرانی ‌زبان: این عبرانیان یهودی بیشتر تمایل داشتند فرهنگ یهود را حفظ کنند و اغلب این افراد اهل یهودیه بودند. یهودیان یونانی زبان، بیشتر تمایل داشتند فرهنگ یونانی را حفظ کنند و این افراد به‌طور پراکنده در سراسر امپراتوری روم بودند.

یک) به‌طور ساده می‌توان گفت یهودیان عبرانی زبان معتقد بودند یهودیان یونانی زبان با فرهنگ یونانی سازش غیرروحانی می‌کنند و یهودیان یونانی زبان معتقد بودند یهودیان عبرانی زبان، شریعت‌گرا و متعصب هستند. بین این دو گروه بدبینی و سوءظن وجود داشت و شیطان سعی می‌کرد از این فرصت به نفع خود استفاده کند.

دو) باید توجه داشته باشیم که اگرچه در این آیه از عنوان عبرانی زبان و یونانی زبان استفاده شده است، اما همۀ آنان مسیحی و شاگرد عیسی بودند. همۀ آنها پیش‌زمینۀ یهودی داشتند اما عیسی را به‌عنوان مسیح پذیرفته بودند.

ج. جیرۀ روزانۀ غذا: کلیسای اولیه مسئولیت کمک به بیوه‌زنان را به‌طور جدی به انجام می‌رساند، زیرا آنان شخصی را نداشتند که از آنها حمایت کنند. اما آنها انتظار داشتند این بیوه‌زنان وفادارانه به کلیسا خدمت کنند (اول تیموتائوس ۵: ۳-۱۶).

یک) در اینجا اشاره‌ای به رشد اختلافات بین رهبران مذهبی و پیروان اولیۀ عیسی وجود دارد. رسیدگی به بیوه‌زنان و یتیمان بخش مهمی از زندگی یهودی بود و مقامات رسمی معبد به پخش جیرۀ نیازمندان می‌پرداختند. با این وجود به نظر می‌رسد که رهبران یهودی به بیوه‌زنان مسیحی رسیدگی نمی‌کردند و احتمالاً به این دلیل بود که بعد از اینکه رسولان را از موعظۀ عیسی منع کرده بودند، نمی‌خواستند آنها به این کار ادامه دهند.

د. بیوه‌زنانِ ایشان از جیرۀ روزانۀ غذا بی‌بهره می‌مانند: ظاهراً برخی از مسیحیان که پیش‌زمینۀ یونانی داشتند بر این باور بودند که بیوه‌زنان عبرانی نسبت به بیوه‌زنان یونانی زبان از رسیدگی بهتری برخوردار بودند.

یک) «به نظر نمی‌رسد این قصور عمدی بوده باشد… بلکه بیشتر به نظر می‌آید این قصور به دلیل ضعف مدیریت یا نظارت بوده است.» (استات)

دو) «در جماعتی با آن وسعت، غیرقابل اجتناب بود که نیازهای یک شخص مورد غفلت قرار بگیرد.» (مک آرتور)

سه) شیطان بسیار علاقه دارد که از اشتباهات سهوی برای ایجاد اختلافات استفاده کند. این عبرانی زبان‌ها در حقیقت افراد امین و صادق بودند و البته یونانی زبان‌ها نیز ادعای درستی کرده بودند. اما ظاهراً این اتفاق غیرعمد بوده است. در این شرایط همه چیز برای ایجاد درگیری و تجزیۀ کلیسا مهیا شده بود.

۲. آیاتِ (۲-۴) رسولان، شماسان را مسح می‌کنند.

پس آن دوازده رسول، جماعتِ شاگردان را فرا خواندند و گفتند: «شایسته نیست که ما برای غذا دادن به مردم، از خدمتِ کلام خدا غافل مانیم. پس ای برادران، از میان خود هفت تن نیک‌نام را که پر از روح و حکمت باشند برگزینید تا آنان را بر این کار بگماریم و ما خود را وقف دعا و خدمت کلام خواهیم کرد.»

الف. شایسته نیست که ما برای غذا دادن به مردم، از خدمتِ کلام خدا غافل مانیم: رسولان توضیح دادند که آنها باید به خواندگی اصلی خود، یعنی دعا و خدمت کلام خدا وفادار بمانند. درست نبود که آنها زمان خود را برای رسیدگی به نیازهای بیوه‌زنان صرف کنند.

یک) برخی معتقدند که این امر نشان دهندۀ دیدگاه برتر دوازده رسول است؛ آنها خودشان را وقف کارهای مهمی کرده بودند. آنها این کار را بدون تفکر انجام ندادند، بلکه واگذاری این مسئولیت‌ها خردمندانه بود. خدا این رسولان را نخواند که همۀ کارها در کلیسا را خودشان انجام دهند. خدا به طرق مختلف از افراد دیگر برای خدمات مختلف استفاده می‌کند.

دو) شبان کلیسا نباید وقت خود را صرف انجام همۀ کارها در کلیسا کند، البته نباید تصور کرد که برخی خدمات از اهمیت کمتری برخوردار است.

سه) این خدمت شامل آماده‌سازی غذا یا تمیز کردن سفره‌های غذا برای این بیوه‌زنان نیست، بلکه این خدمت شامل مدیریت کاربردی جزئیات مالی و عملی خدمت و مراقبت از این بیوه‌زنان بود. «این شماسان انتخاب شدند تا بر تقسیم پول و تدارک برای نیازمندان ایماندار نظارت کنند.» (اوگیلیو)

ب. ما خود را وقف دعا و خدمت کلام خواهیم کرد: این حقیقت که رسولان خود را وقف دعا و خدمت کلام خدا ساخته بودند نشان می‌دهد که آنها چطور با قوّت مشغول به انجام این خدمت هستند و به همین دلیل به‌درستی موعظه و دعا می‌کنند.

یک) این خدمت حتی جدا از مشغولیت‌های کلیسایی، مستلزم کار بسیار است. مرد جوانی به دونالد گری بارنهوس (Donald Grey Barnhouse) گفت: «حاضرم همۀ دنیا را بدهم اما بتوانم مانند تو تعلیم دهم.» دکتر بارنهوس در چشمانش نگاه کرد و گفت: «این دقیقاً همان کاری است که باید انجام دهی.»

دو) ما خود را وقف دعا … خواهیم کرد: آنها بیش از اینکه به خدمت کلام خدا بپردازند، خود را وقف دعا کرده بودند. «به همین روی خادمین وقتی از تعلیم روزانه فارغ می‌شوند، نباید تصور کنند که خدمت روزانۀ خود را به اتمام رسانده‌اند.» (کالوین)

ج. از میان خود … برگزینید: این رسولان (دوازده رسول) با گروه کلی ایمانداران (جماعتِ شاگردان) صحبت کردند و راه حل مشکل را با اجتماع ایمانداران در میان گذاشتند و مشکل را در میان همین جماعت حل کردند. آنها حتی از همین افراد -خصوصاً کسانی که تصور می‌کردند این کار رسولان اشتباه بوده است- خواستند که افراد امین و نیک را برای انجام این کار پیشنهاد دهند.

یک) این یک روش فوق‌العاده برای حل مشکل بود. آنها افراد شاکی را کنار نگذاشتند. آنها در میان جمعیت جدایی و دودستگی به وجود نیاوردند. آنها از افراد ناراضی دوری نکردند. آنها کمیته‌ای تشکیل ندادند تا در مورد حل این مشکل به تنهایی بحث کنند.

دو) بدون شک، عده‌ای انتظار داشتند رسولان خودشان نسبت به توزیع کمک‌ها در میان بیوه‌زنان به‌طور مستقیم نظارت کنند. اما آنها افراد بیشتری را برای انجام این خدمت منصوب کردند. رسیدگی به نیازهای برآورده نشده، روشی خوب برای انتصاب افراد بیشتری برای خدمت است.

د. هفت تن نیک‌نام را که پر از روح و حکمت باشند: صلاحیت‌هایی که رسولان برای افراد منتخب لازم می‌دانستند، بر شخصیت افراد متمرکز بود. رسولان بر صلاحیت‌های درونی افراد بیشتر از صلاحیت‌های ظاهری آنها توجه داشتند.

یک) منظور از پر از روح و حکمت این است که این مردان باید هم دارای فکری روحانی و هم کاربردی باشند، اما شخصی با این خصوصیات به‌سختی پیدا می‌شود.

دو) هفت تن: احتمالاً آنها هفت نفر را انتخاب کردند تا در هر روز هفته هر یک از آنها به نیازهای این بیوه‌زنان رسیدگی کنند.

ه. تا آنان را … بگماریم: تصمیم نهایی را رسولان گرفتند. آنها از جماعت خواستند چند تن را کاندید کنند (از میان خود)، اما رسولان تصمیم می‌گرفتند چه کسانی برای این خدمت گماشته شوند. این کار آنها شبیه انتخابات دولتی نبود، رسولان می‌خواستند با این عمل به همۀ افراد اجتماع بها دهند.

و. تا آنان را بر این کار بگماریم: هفت مرد برای رسیدگی به نیازهای نیازمندان انتخاب شدند. این یک خدمت ساده و کاربردی بود که این هفت نفر برای انجام آن گماشته شدند. این افراد منتخب به دلیل خطر جدایی موجود باید صلاحیت روحانی داشته باشند تا بتوانند این خطر را از بین ببرند.

یک) بنابراین این مردان باید نیک نام باشند و خانوادۀ کلیسایی به آنها اطمینان داشته باشند.

دو) «رسولان سعی نداشتند از حقوق خودشان دفاع کنند. آنها حتی نمی‌خواستند از دیدگاه خودشان نیز دفاع کنند. آنها به‌سادگی می‌خواستند مشکل به وجود آمده را حل کنند.» (بویس)

۳. آیاتِ (۵-۷) انتخاب شماسان

این سخن همگان را پسند آمد. پس استیفان را که مردی پر از ایمان و روح‌القدس بود، به اتفاق فیلیپُس، پْروخُروس، نیکانور، تیمون، پَرمیناس و نیکولائوس، که از یهودی‌ شدگان اَنطاکیه بود، برگزیدند. این مردان را نزد رسولان حاضر کردند و رسولان دعا کرده، بر ایشان دست گذاشتند. پس نشر کلام خدا ادامه یافت و شمار شاگردان در اورشلیم به‌ سرعت فزونی گرفت و جمعی کثیر از کاهنان نیز مطیع ایمان شدند.

الف. این سخن همگان را پسند آمد: نمی‌توانیم بگوییم این تصمیم فقط از آن جهت خوب بود که مردم آن را می‌پسندیدند. با این وجود، خدا این حکمت رسولان را از طریق موافقتِ مردم تأیید می‌کند. رسولان توسط خدا هدایت می‌شدند، نه توسط طرز فکر عموم. جملگی آنان با هم در توافق بودند، آنها با هم اتفاق نظر داشتند که خداوند رسولان را هدایت می‌کند.

ب. استیفان … فیلیپُس، پْروخُروس: این هفت مرد، همگی نام‌هایی یونانی داشتند و این امر نشان می‌دهد که آنها یونانی‌ زبان بودند. مردم (و رسولان) با انتخاب یونانی زبانان برای رسیدگی به توزیع جیره بین بیوه‌زنان حساسیت زیادی به یونانی‌زبانانِ آزرده نشان دادند.

یک) «می‌توانیم تصور کنیم، تعداد مسیحیان آرامی‌زبان از یونانی‌زبانان در کلیسا بیشتر بود، اما کلیسا تصمیم گفت رهبران یونانی‌زبان انتخاب کند.» (بویس)

ج. این مردان را نزد رسولان حاضر کردند و رسولان دعا کرده، بر ایشان دست گذاشتند: در این مورد، مردم افرادی را انتخاب کردند و رسولان با دست‌گذاری بر آنها، این انتخاب را تأیید کردند. رسولان بعد از دست‌گذاری این افراد برای آنها دعا کردند که هدایت و تأیید خدا را دریافت کنند.

یک) دست‌گذاری بر منتخبین، امر بسیار مهمی بود؛ حتی با وجود اینکه خدمت آنها فقط رسیدگی به نیازهای بیوه‌زنان بود. این خدمت کاربردی، یک خدمت روحانی بود. در متن اصلی یونانی برای کلمۀ توزیع (اعمال ۱:۶) و کلمۀ خدمت (اعمال ۴:۶) از یک کلمه استفاده شده است. در هر دو آیه به «خدمت» اشاره دارد، هم در طرق عملی و هم در طرق روحانی.

دو) افراد باید خدمت کردن به خدا از طریق این روش‌های اساسی و کابردی را یک افتخار و امتیاز بدانند و هرگز نباید به این نوع خدمت به‌عنوان یک «بار غیر روحانی» نگاه کنند. عیسی غیر از صلیب، با شستن پاهای شاگردانش، به‌سادگی عمق محبت را نشان داد (یوحنا ۵-۱:۱۳).

سه) در هیچ قسمت از این فصل از کتاب اعمال، نمی‌بینیم که این افراد منتخب، شماس نامیده شوند، اما به نظر می‌رسد اینان اولین اشخاصی بودند که خدمت شماسی را که در اول تیموتائوس ۸:۳-۱۳ توصیف شده است را به انجام رساندند. کلمۀ «شماس» به معنی «خادم» است و این مردان قطعاً خادمین بودند. آنها می‌توانستند ادعا کنند همان وعده‌ای که پولس در اول تیموتائوس ۱۳:۳ توصیف کرده است، شامل آنان نیز می‌شود: «خادمانی که نیکو خدمت کرده باشند، به مرتبه‌ای والا خواهند رسید و در ایمان خود به مسیحْ عیسی از شهامتی عظیم برخوردار خواهند شد.»

د. پس نشر کلام خدا ادامه یافت و شمار شاگردان در اورشلیم به‌سرعت فزونی گرفت: باید در نظر داشته باشیم که وقتی شیطان از طریق ایجاد جدایی و تفرقه سعی داشت به کلیسا حمله کند، همۀ افراد ممکن بود دچار اشتباه شوند، اما این اتفاق رخ نداد، پس به همین دلیل همۀ آنها شایستۀ اعتبار هستند.

یک) آن یونانی‌زبانانی که شکایت کردند کار درستی انجام دادند: آنان به‌جای غرغر و شکایت، نیاز را اعلام کردند و به راه حل رسولان اعتماد کردند.

دو) عبرانیان نیز که طرف دیگر این ماجرا بودند، کار درستی انجام دادند: آنها درک کردند که یونانی‌زبانان یک نیاز قانونی دارند و به راه حل رسولان اعتماد کردند.

سه) این هفت مرد منتخب کار درستی انجام دادند: آنها خواندگی برای این خدمت را پذیرفتند.

چهار) رسولان کار درستی انجام دادند: آنها به این نیاز پاسخ دادند و اجازه ندادند این موضوع مانع انجام کار اصلی آنها شود.

ه. پس نشر کلام خدا ادامه یافت: از آنجایی که این شرایط با حکمت و حساسیت نسبت به آنانی که آزرده شده بودند، مدیریت شد و تهدید تفرقه، از بین رفت و انجیل همچنان رشد و گسترش یافت. حتی جمعی کثیر از کاهنان نیز به مسیح ایمان آوردند.

یک) «کلیسا شماسانی پر از روح را داد و کاهنانی تبدیل شده، گرفت… شاگردان، شماسانی پر از روح انتخاب کردند و شهیدان و مبشرین پر از روح گرفتند.»

دو) «مردانی برای رسیدگی به نیازها انتخاب شدند -برای انجام کارهای معمولی؛ اما در نتیجه کارهایی غیرمعمول به ثمر رسید- و نشانه‌ها و عجایب در میان مردمان انجام شد.

سه) استراتژی شیطان شکست خورد. او سعی داشت باعث جدایی و تقسیم کلیسا شود، اما تلاش او بی‌ثمر واقع شد. رسولان از خدمت اصلی خود یعنی تمرکز بر کلام خدا و دعا، بازنماندند.

شهادت و دستگیری استیفان

۱. آیاتِ (۸-۱۰) شهادت استیفان در مورد خدا

استیفان پر از فیض و قدرت بود و معجزات و آیات عظیم در میان قوم به ظهور می‌آورد. امّا تنی چند از اعضای کنیسه‌ای موسوم به «کنیسۀ آزاد‌شدگان»، که از یهودیان قیرَوان و اسکندریه و نیز شماری از اهالی کیلیکیه و آسیا بودند، با او به مجادله برخاستند. ولی در برابر حکمت و روحی که استیفان با آن سخن می‌گفت، یارای مقاومت نداشتند.

الف. استیفان پر از فیض و قدرت بود و معجزات و آیات عظیم در میان قوم به ظهور می‌آورد: خداوند از طریق رسولان و از طریق افرادی همچون استیفان که یکی از خادمین منتخب برای کمک به بیوه‌زنان بود، آیات و معجزات عظیم به انجام می‌رساند. خدا از استیفان استفاده کرد، زیرا پر از فیض و قدرت بود.

یک) در اینجا اختلاف نظرهایی وجود دارد درمورد اینکه لوقا در متن اصلی گفته است، استیفان، پر از ایمان و قدرت بود یا اینکه پر از فیض و قدرت بود. البته مفهوم هر دو جمله یکی است، زیرا شخصی که در ایمان زندگی می‌کند در فیض خدا نیز قدم می‌زند.

ب. با او به مجادله برخاستند: استیفان با یهودیانی که از کنیسۀ آزاد‌شدگان بود به مناظره پرداخت. او توسط روح‌القدس قدرت یافته بود و حکمتی بیش از حکمت مخالفان از خود نشان داد (در برابر حکمت و روحی که استیفان با آن سخن می‌گفت، یارای مقاومت نداشتند).

یک) هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد استیفان از این یهودیان، باهوش‌تر، باسوادتر و یا مناظره‌گر بهتری بود. پس باید دریابیم که قدرت مذاکرۀ عظیم او به دلیل روحی بود که استیفان با آن سخن می‌گفت.

دو) شماری از اهالی کیلیکیه: این اشاره به کیلیکیه ممکن است همان کلیسایی باشد که پولس قبل از ایمان آوردن، به آنجا می‌رفت، زیرا او اهل تارسوس در کیلیکیه بود.» (لاوت)

۲. آیاتِ (۱۱-۱۴) مخالفت یهودیان، شکست در مناظره، اتهام دروغین بر ضد استیفان

پس تنی چند را مخفیانه برانگیختند تا بگویند: «ما شنیدیم که استیفان به موسی و خدا سخنان کفرآمیز می‌گفت.» آنها مردم و مشایخ و علمای دین را تحریک کردند و بر سر استیفان ریخته، او را گرفتند و به شورا بردند. چند شاهد دروغین نیز آوردند که می‌گفتند: «این شخص دمی از سخن‌گفتن بر‌ضد این مکان مقدّس و شریعت بازنمی‌ایستد. زیرا خود شنیدیم که می‌گفت عیسای ناصری این مکان را ویران خواهد کرد و رسومی را که موسی به ما سپرده است، تغییر خواهد داد.»

الف. پس تنی چند را مخفیانه برانگیختند: مخالفان استیفان نتوانستند عادلانه دراین مجادله پیروز شوند، بنابراین به دروغ و توطئه متوسل شدند تا افکار عمومی را علیه استیفان برانگیزانند.

یک) به‌طور معمول، لوقا نمی‌توانست از آنچه که مخالفان استیفان برای برانگیختن آن افراد، گفته بودند، آگاه باشد. احتمال دارد او از طریق شخصی به نام شائول تارسوسی که در میان مخالفان او بود، از این امر آگاهی یافته باشد. برخی از این افراد اهل کیلیکیه (شهر شائول) بودند. ممکن است شائول (که بعدها او را به‌عنوان پولس رسول می‌شناسیم) در مورد این توطئه به لوقا گفته باشد.

ب. آنها مردم و مشایخ و علمای دین را تحریک کردند: مخالفان استیفان تا زمانی که افکار عمومی را با خود همراه نساختند، نمی‌توانستند کاری علیه پیروان عیسی انجام دهند. قبل از این واقعه، شکنجه‌ها و جفاهای رسولان محدود بود، زیرا افکار عمومی موافق رسولان بود (اعمال ۴۷:۲؛ ۲۶:۵).

یک) افکار عمومی می‌تواند به آسانی شکل بگیرد. همان جمعیتی که عیسی را تمجید می‌کرد (لوقا ۳۵:۱۹-۴۰) خیلی زود فریاد برآوردند، مصلوبش کنید (لوقا ۱۸:۲۳-۲۳). این جمعیت که به رسولان عشق می‌ورزیدند (اعمال ۴۷:۲؛ ۲۶:۵) برعلیه استیفان فریاد سردادند. به همین دلیل است که هرگز نباید اجازه دهیم افکار عمومی، دید و رویای کلیسا را شکل دهد، بلکه این دید و رویا باید توسط کلام خدا شکل بگیرد.

ج. ما شنیدیم که استیفان به موسی و خدا سخنان کفرآمیز می‌گفت…این شخص دمی از سخن‌گفتن بر‌ضد این مکان مقدّس و شریعت بازنمی‌ایستد. زیرا خود شنیدیم که می‌گفت عیسای ناصری این مکان را ویران خواهد کرد و رسومی را که موسی به ما سپرده است، تغییر خواهد داد.»: اینها اتهاماتی علیه استیفان بود که البته بسیاری از آنها همان اتهامات کذبی بود که علیه عیسی نیز ارائه کرده بودند (متی ۵۹:۲۶-۶۱). بسیار خوب است که انسان به همان چیزی متهم شود که عیسی متهم شد.

یک) آنها آن اتهامات را علیه استیفان بیان کردند، زیرا که او تعلیم می‌داد:

·     عیسی از موسی بزرگتر بود (به موسی … سخنان کفرآمیز می‌گفت).

·     عیسی خدا بود (به … خدا سخنان کفرآمیز می‌گفت).

·     عیسی از معبد بزرگتر بود (از سخن‌گفتن بر‌ضد این مکان مقدّس … بازنمی‌ایستد).

·     عیسی شریعت را به انجام رساند (از سخن‌گفتن بر‌ضد … شریعت بازنمی‌ایستد).

·     عیسی از سنّت و رسوم شریعت بزرگتر بود (عیسای ناصری این مکان را ویران خواهد کرد و رسومی را که موسی به ما سپرده است، تغییر خواهد داد).

دو) استیفان هرگز بر ضد موسی و خدا تعلیم نداد، بلکه عیسی را جلال داد. استیفان هرگز به آن مکان مقدس (معبد) کفر نگفت، اما مانند بسیار از یهودیان آن زمان، از آن مکان بت نساخت. استیفان هرگز سخنان کفر بر زبان نیاورد، اما اتهامات دروغین علیه او گفته شد.

سه) «استیفان از هر نوع کلمات و جملاتی که استفاده می‌کرد باعث ایجاد این اتهام می‌شد که عیسی گفت این معبد را ویران می‌کند، البته قطعاً منظور او مفهوم درونی سخنان عیسی بود.» (بروس)

چهار) برخی از مفسرین ادعا می‌کنند که موضوع اصلی پیغام استیفان -ویران کردن معبد و بنا کردن پرستش- آموزه‌ای بود که حتی رسولان نیز باید از اعلام آن اجتناب می‌کردند، زیرا که حدس و گمانی غیرقابل تضمین است. شهامت و دلیری رسولان غیرقابل انکار بود و همین امر شاهدی بود بر اینکه رسولان هیچ حقیقتی را از ترس درگیری و بحث -یا از ترس خطر- پنهان نمی‌کردند.

۳. آیۀ (۱۵) سیمای استیفان در زمانی که مورد اتهام قرار گرفت.

در این هنگام، همۀ حاضرانِ در شورا به استیفان چشم دوختند و چهرۀ او را همچون چهرۀ فرشتگان دیدند.

الف. همۀ حاضرانِ در شورا به استیفان چشم دوختند: استیفان در برابر دادگاه عالی‌ مذهبی ایستاده بود و به‌وسیلۀ مردانی قدرتمند، تحصیل‌کرده و مورد احترامِ مردم، مورد بازجویی قرار گرفته بود. اتهاماتی کذب بر او وارد شده بود و به نظر می‌رسید حمایت عموم را از دست داده است.

ب. چهرۀ او را همچون چهرۀ فرشتگان دیدند: چهرۀ استیفان، نورانی و ملایم مانند آنچه در نقاشی‌ها به‌عنوان ظاهری فرشته مانند، می‌بینیم، نبود و حتی از شدت خشم و داوری، برافروخته نبود، بلکه صورت او منعکس‌کنندۀ آرامش و اطمینان درونی او بود، زیرا که خدای خود را می‌شناخت و در او اطمینان داشت. صورت او همان انعکاس جلالی را داشت که موسی هنگام صحبت با خدا داشت.

یک) طبق گفتۀ مارشال: «این جمله، توصیف شخصی است که به خدا بسیار نزدیک است و در نتیجۀ حضور او، چهره‌اش جلال خدا را منعکس می‌کند.» (خروج ۲۹:۳۴)

ج. چهرۀ فرشتگان: منظور این است که استیفان در آرامشی کامل بود. در چهرۀ او ترس و وحشت مشهود نبود، زیرا می‌دانست زندگی‌اش در دستان خداست و عیسی هرگز فرزند خود را ترک نمی‌کند.